چرم چیست و کاربرد آن در صنعت چاپ چیست؟ - مجله 90 جعبه

جهت دریافت مشاوره خدمات انواع کاتالوگ از بهترین و مجربترین طراحان کشور همراه ما باشید. از طراحی تا چاپ کاتالوگ های تبلیغاتی حرفه ای را با بهترین قیمت از ما بخواهید.

چرم چیست؟

در صنایع چرم از پوست حیوانات مختلف مانند؛ گاو، گاومیش، گوسفند و غیره تهیه می کنند. پوست حیوانات از سه قسمت عمده تشکیل شده است که عبارتند از:

1. پوست روئی (ایپدرم)
2. پوست میانی (درم)
3. پوست زیرین (هیپدرم)

قسمت میانی پوست ضخیم بوده و دارای بافت درهم رفته الیاف کش دار، سلولهای چربی و ریشه مو است که بایستی عاری از هرگونه مواد زائد مانند مو و ریشه های موئی و سایر قسمت ها گردد، این عمل مستلزم کارهائی است که روی پوست از طریق شیمیائی صورت می گیرد که مجموع این کارها و تبدیل پوست طبیعی به چرم را عمل دباغی، میگویند.

اگر موهای لایه پوست دباغی شده به طور کامل از بین بفرایند محصول به دست آماده را چرم می نامند و اگر موی خود را داشته باشند پوست گفته می شوند.

چرم چگونه فراوری می گردد؟

برای تهیه چرم روی پوست مورد نظر از ابتداء تا تبدیل به چرم چند عمل مختلف انجام می دهند.

نگهداری پوست

برای جلوگیری از فساد باید به روش های مناسبی از پوست نگهداری گردد تا از تجزیه شدن آن جلوگیری گردد، نگهداری درست از پوست، تجزیه باکتریائی و تغییرات زیست شیمیایی را در پوست کاهش می دهد و برای نگهداری پوست روش های اصلی مختلفی وجود دارد که عبارتند از :

خشک کردن پوست در هوا

پوست هایی که بدون استفاده از هیچ نوع ماده خارجی خشک می گردد، پوستهای خشک شده در هوا نامیده می گردد. متداول ترین روشهای خشک کردن پوست در هوا عبارتند از:

الف) پهن کردن پوست روی زمین و ثابت کردن آن از طریق چوب و سنگ: این روش به دلیل ناصاف قرار دریافت پوست روی زمین و کثیف شدن آن براساس تماس با خاک، خاشاک و آسیب های ناشی از حشره ها روش چندان مناسب نیست.

ب) آویزان کردن پوست بر روی تیر و طناب در آفتاب: در این روش جریان هوا بهتر صورت می گیرد و عمل خشک شدن با یکنواخت بیشتر انجام می گردد، عیب این روش این است که در اثر آویز کردن پوست حاشیه های آن سوراخ و در اثر خشک شدن در نور مستقیم خورشید سطح پوست سخت می گردد.

پ) خشک کردن پوست در قاب و قالب: در این روش پوست یک چهار چوب ثابت یا متحرک کشیده شده و سپس در سایه یا در نور آفتاب خشک می گردد. در نتیجه پوست ضمن خشک شدن، جمع و داخل چهارچوب کاملا کشیده می گردد. این کشیدگی موجب می گردد سطح پوست به طور کامل صاف گردد و بسته بندی پوست آسان تر و جریان هوا در سطح پوست به هنگام خشک شدن بهتر صورت می گیرد.

نگهداری پوست با نمک

این روش متداول ترین روش نگهداری پوست گاو در اروپا، آمریکای شمالی و کشورهائی است که آب و هوای گرم دارند.

پوست تازه مستقیما از کشتارگاه به زیر زمین های معین حمل و در آن جا به آن نمک زده می گردد. نمک مورد استفاده به طور معمول نمک معمولی است و به نسبت یک به یک به کار می رود (یعنی به ازای هر کیلوگرم پوست یک کیلوگرم نمک مصرف می گردد). محل انجام این کار باید خشک باشد، از این رو از انبارها یا زیر زمین های سرد استفاده می گردد.

نمک به طور معمول بر سطح پوست پاشیده می گردد به طوری که بین هر دو عدد پوست یک لایه نمک قرار گیرد و سپس پوست ها بر روی هم قرار داده و حداقل به مدت 21 روز نگهداری می گردد.

نگهداری پوست با آب نمک

روش های متفاوتی برای نگهداری پوست با آب نمک وجود دارد. از این روش بیشتر در آمریکا برای پوست های سنگین استفاده می گردد. به این صورت که پوست ها به طور مستقیم از کشتارگاه میان ماشین های سرد کننده عبور می کنند تا چربی و مواد زائد چسبیده به آنها سخت گردد. سپس پوست ها از طریق یک ماشین لش گیر، لش زدائی می شوند.

زمانی که دمای پوست به اندازه کافی کاهش پیدا کرده و به نقطه ای برسد که چربی آن سخت گردد، عمل لش زدائی به طور مؤثر و کامل اجرا شده و چربی جدا شده به عنوان پیه، صابون و روغن های نرم کننده به کار می رود. پوست های تمیز شده را در نمک قرار می دهند. این کار ممکن است در خمره، شبکه یا کانال های ویژه ای انجام گیرد.

پوست ها به مدت 48 ساعت یا بیشتر در آب نمک دارای غلظت متوسط نگهداری می گردد زمان نگهداری از لحظه شروع می گردد که پوست ها به طور کامل در آب نمک غلیظ غوطه ور شده باشد.

مراحل آماده سازی چرم چگونه است ؟

آماده کردن پوست و موزدائی

ابتداء به پوست نمک طعام می پاشند تا او پوست ضد عفونی و ثانیا مقداری از آب خود را از دست بدهد. پس از آن پوست را در آب قرار می دهند تا پوست مجددا به حالت اول خود در آید.

برای از بین بردن مو از محلول سولفور سدیم و گاهی سولفورهای کلسیم و آمونیم استفاده می کنند، ولی اغلب مخلوط سولفور سدیم و آهک به کار می برند که پوست را به مدتی در محلول سولفور سدیم و آهک قرار می دهند و سپس موهای آن را جدا می کنند و پس از آن برای از بین بردن آهک، پوست را در محلول های اسید لاکتیک، بی سولفیت سدیم و املاح آمونیم قرار می دهند تا آهک آن را خنثی کرده و از بین ببرند.

دباغی

برای دباغی پوست روشها و مواد مختلفی به کار می برند که عبارتند از : دباغی گیاهی، دباغی معدنی و دباغی با مواد سنتتیک.

دباغی گیاهی

گیاهانی که در چوب، پوست، میوه و یا برگ آنها ماده دباغی موجود است عبارتند از: بلوط، شاه بلوط، سماق، صنوبر و غیره. مهمترین مواد دباغی گیاهی عبارتند از: تانن که از میوه گیاه چین به دست می آید و نوعی از آن هم از میوه بلوط تهیه می گردد، مصارف دیگری مانند؛ رنگرزی، داروسازی و غیره نیز دارد. دیگری سماق است که از بوته سماق به دست می آورند. ماده دباغی را از طریق آب از قسمت۔ های مختلف گیاه جدا کرده و پوست را در محلول رقیق دباغی قرار می دهند و پس از این که مواد دباغی کام در پوست نفوذ کرد غلظت محلول را به تدریج بالا می برند تا عمل دباغی کامل گردد.

به چرم تخت کفش بعد از این عمل کمی روغن می مالند و آن را خشک می کنند و در بعضی تسمه ها چرم خشک را در چربی مذاب فرو می برند و درصد چربی آن را زیاد می کنند. مواد دباغی که سریع روی پوست عمل می کنند برای این نوع چرم ها برای صنعت صحافی مناسب نیستند؛ زیرا دارای مقاومت بسیار کم بوده و پس از مدت زمانی کوتاه فاسد می شوند، سه روش دباغی به نام های لوح، برهن و مخلوط که برای مواد گیاهی مورد استفاده واقع می گردد.

روش لوح

این روش به نام چال کردن معروف است و ابتدائی ترین روش دباغی با مواد گیاهی است، برای این کار از تشت های چوبی که در زمین جاسازی شده استفاده میکردند. بدین نحو که پوست تمیز شده چرمی را ردیف به ردیف روی هم در ظرف چوبی قرار داده به صورتی که لابه لای آنها به مواد دباغی آغشته گردد.

پس از ظرفیت ظرف چوبی درب آن را بسته و برای این که فشار بیشتری به پوست های قرار گرفته بیاید از وزنه های سنگی استفاده می کردند برای بهتر انجام دریافت مواد قدیمی تر به مواد جدید اضافه می کنند تا باهم مخلوط شده و عمل دباغی را به نحو عالی انجام دهند، چون زمان دباغی معمولا طولانی است گاه گاهی بایستی مواد را عوض کرد. برای مثال چرم گاو برای دباغی کامل خود به سه سال زمان احتیاج دارد.

این روش بهترین طریق دباغی است، اما بسیار پرهزینه است، اما در دباغی های مدرن زمان دباغی بسیار کم و عمل دباغی بسیار سریع روی پوست انجام می گردد، این نوع چرمها برای مصارف کفش سازی و کیف مناسب است و برای صنعت جلدسازی در صحافی چندان مناسب نیستند.

روش برهن

در این روش پوست به میلهی آویزان شده و سپس آن را در محلول بسیار رقیق از مواد دباغی قرار داده و مرحله به مرحله نسبت درصد آب را کم کرده و پوست رفته رفته در محلول غلیظ تری قرار خواهد گرفت، مدت زمان دباغی در این روش برای چرم گاو فقط 8 هفته و برای بز 8 تا 10 روز چرم آماده می گردد

روش مخلوط

در این روش هر دو روش ذکر شده لوح و برهن به کار گرفته می شوند، بدین نحو که اول برای دباغی پوست از روش برهن و بعد از روش لوح استفاده می گردد. زمان دباغی در این روش برای پوست گاو حدود 2 ماه و بز و گوسفند چند روز است.

چرم های دباغی شده در این روش گاهی هم مورد مصرف در صنعت جلدسازی در صحافی می باشد. چرم بز که با مواد مایر وبلانن و یا دیوی دیوی دباغی شده بعد از گذشت زمان تغییر رنگ می دهد و قرمز می گردد. در صورتی که عمل دباغی با مواد رو یا کاج باعث مقاوم شدن چرم شده و این چرم ها پر رنگ تر هستند، ولی قابلیت گیرائی رنگ های روشن را ندارند.

دباغی معدنی

در این نوع دباغی محلول دباغی را از مواد معدنی تهیه می کنند، مواد معدنی که در این جا به کار می برند. املاح فلزات گرم و آلومینیم می باشند که در داخل آب هیرولیز شده و نمک بازیک فراوری می کنند که با اضافه کردن باز اسید حاصل از هیدرولیز را خنثی کرده و واکنش را کامل می کند.

زاجهای کروم و آلومینیم برای این منظور مناسب است. در صورتی که زاج کروم مصرف گردد. اغلب بی کرومات نیز به آن می افزایند و این بی کرومات را با احیاء کننده مانند (Sor) احیاء می کنند. زاج آلومینیم (زاج سفید) را مخلوط با نمک طعام به کار می برند و گاهی علاوه بر نمک طعام آرد و زرده تخم مرغ مصنوعی که از لیستین تهیه می گردد به آن می افزایند و پوست را با آن دباغی می کنند، زرده تخم مرغ علاوه بر یاری دباغی چربی مورد لزوم چرم را تامین می کند.

دباغی با مواد سنتتیک

در صنعت از موادی مانند صمغ های مصنوعی برای دباغی استفاده می کنند. اولین ماده دباغی از نوع نوادول بود که از کرزول با آلدئید فرمیک و اسید سولفوریک به دست می آید که بعدا با اضافه کردن مواد دیگر مانند؛ اوره و غیره در حین عمل تراکم کیفیت جسم به دست آمده را بالا می برند.

امروزه بیشتر عمل دباغی را با سولفو کلریدها انجام می دهند که می توان فرمول کلی را برای آنها نوشت (PSO2Cl) که در آن علامت P پارافین با 15 تا 30 اتم کربن می باشد.

اعمال تکمیلی

چرم دباغی شده را با امولسیونی از چربی مجاور می کنند و آن را چرب می کنند، سپس با استفاده از رنگ های مناسب آن را رنگ می کنند. البته می توان این دو عمل را در حمام های مخصوص باهم انجام داد. چرم ها را بیشتر با رنگ های اسیدی رنگ می کنند به کار بردن رنگ های بازی بایستی با شرایط لازم همراه باشد.

سپس چرم را با عبور از تونل های مخصوص خشک می کنند تا الیاف داخلی چرم سخت شده و در اثر رطوبت دوباره متورم نگردد، ولی چون در حین این عملیات چرم تا حدودی شکل ظاهری خود را از دست می دهد، با یاری مواد انعطاف آور آن را دوباره به حالت مطبوع و مناسب اول در می آورند. برای این منظور چرم خام را کمی مرطوب کرده در ماشین آن را می کشند تا منبسط گردد، در همان حال آن را خشک می کنند.

پس از آن با ماده آهار دهه که محتوی پیگمان های پوششی نیز می باشد، آن را آهار می زنند و سپس آن را اطو کرده و با پاشیدن رنگ پوششی نیز آن را براق و درخشان می کنند. اگر سطح چرم را با یک طبقه لاک بپوشانیم ورنی به دست می آید.

رنگ کردن چرم چگونه انجام می گردد؟

چرم های مورد مصرف در صنعت صحافی اغلب رنگ شده اند که از طریق عمل پختن با مواد رنگی به صورت قرمز، زرد و آبی در خواهند آمد. امروزه از طریق مواد رنگی نفتی عمل رنگ کردن چرم صورت می گیرد. برای چرم های ارزان قیمت از رنگ های پوشان از طریق پیستوله کاری استفاده می گردد. مواد آلبومین و یا کلودیم هم می توان روی چرم به کار برد، مواد آلبومینی چون قابل حل در آب می باشند برای طلاکوبی مناسبند، ولی مواد کلودیم چون از خانواده لاکها هستند و در مقابل آب مقاوم می باشند. چرم های آغشته شده به این مواد برای طلاکوب دستی مناسب نیستند.

کاربرد و انواع چرم چیست؟

چرم در صنایع مختلفی مثل کفاشی، کیف سازی، البسه، مبل سازی و صحافی کاربرد دارد، چرم ها را می توان از روی خواص، کاربرد و چگونگی تهیه طبقه بندی کرد. طبقه بندی چرم ها بر اساس کاربرد عبارتند از:

الف) چرم های محکم: که از پوست گاو نر، ماده و گاومیش تهیه می گردد و برای تخت کفش، تسمه و غیره به کار می رود.

ب) چرم های نرم: این چرم ها از پوست اسب، گره اسب و بز تهیه می گردد، در تیماج ۔ کاری زین، براق سازی و جلدسازی به کار می رود.

پ) چرم های ظریف: که از پوست گوسفند، بره، بزغاله و بز کوهی تهیه می گردد، در ساخت دستکش، کیف، کفش های ظریف، اشیای زیبا و جلد کتاب کاربرد دارد.

چرم از لحاظ ساختار به چند قسمت تقسیم می گردد؟

طبقه بندی چرم ها بر اساس ساختار و خواص عبارتند از:

الف) تیماج: نوعی چرم است که از دباغی پوست بز از طریق مواد گیاهی دباغی می۔ گردد و نیز به نام چرم نیگریا معروف اند، بادوام و سفت است.

ب) میشن: نوعی چرم است که از دباغی پوست گوسفند از طریق بلوط دباغی می گردد و این نوع چرم ارزان ترین نوع چرم است و برای کارهای ارزان قیمت در صحافی به کار می رود و زود پاره می شوند.

پ) خرم: نوعی چرم است که از دباغی پوست گوساله از طریق بلوط دباغی می گردد، بهترین نوع چرم آن 5 الى 6 هفته است و بسیار مناسب و صاف برای کارهای جعبه سازی است؛ زیرا از قابلیت فرم گیری خوبی برخوردار می باشد و برای کارهای طلاکوب و چاپ بسیار مناسب اند.

ت) ساغرى: نوعی چرم است که از دباغی پوست خر به دست می آید و بهترین چرم برای صحافی کتاب است؛ زیرا چرم مذکور بعد از دباغی دارای نوعی چروک بسیار زیباست. به علاوه از نظر استقامت در طول زمان از هر نوع پوسیدگی در امان می ماند و در ضمن لطافت خاصی هم نظیر لطافت پوست خوک دارد.

ث) خوک: نوعی چرم است که در طبیعت دو نوع خوک آبی و شیر ماهی وجود دارد، پوستی محکم و ریز دانه دارند و در ساخت کیف های دستی به کار می فرایند. به علت نجس العین بودن این حیوان در کشورهای اسلامی از آن استفاده نمی گردد.

ج) ماراکوئین: در اصل چرم بز است که از دباغی خوب به دست می آمده و بسیار ضخیم می باشد. برای مصرف جلدسازی در صحافی آن را نازک تر تهیه می کنند. این نوع چرم بسیار ایده آل است؛ زیرا به خوبی قابل کار کردن است و طلاکوبی به نحو خیلی خوب روی آن صورت می گیرد.

ح) بوک: از نوع چرم های عاج دارند که به صورت مصنوعی با پرس گرم عاج داده می شوند و در صحافی مورد مصرف دارند. نوع های دیگری از این چرم، چرم سافیان، ماراوان سین و او آزن سیگن می باشند.

این امکان وجود دارد که از پوست گوساله یا حیواناتی نظیر گور خر از طرف موی آن استفاده کنند که بسیار شکیل و چشم نواز است. این نوع جنس برای ساخت آلبوم، قاب، لوازم روی میز و غیره به کار می رود.

چ) بوختن: نوعی چرم گوساله، گاو و اسب می باشد.

تشخیص چرم گوسفند از بز چگونه صورت می گیرد؟

الف) فرم چرم گوسفند کوتاه تر (قسمت گردن آن کوتاه) می باشد. فرم چرم بز باریک تر و طویل تر (قسمت گردن آن بلندتر) می باشد.

ب) رنگ پشت گردن گوسفند قدری تیره تر از بز است یا لکه های پر رنگ دارد، رنگ بز در قسمت پشت تیره تر است.

پ) جنس چرم گوسفند نرم تر و در موقع تا کردن شیارهای آن قابل رؤیت است و خیلی راحت به صورت ورق های نازک در می آید، جنس چرم بز سفت تر و در موقع تا کردن صدا دارد.

ماشین آلات و تجهیزات چرم سازی کدام است ؟

ماشین های چرم سازی با توجه به عملیاتی که انجام می دهد عبارتند از:

الف) ماشین های جدا کننده گوشت و چربی: این نوع ماشین ها غلطکی می باشند و پوست ضمن عبور از بین این غلطکها با تیغه هائی که در آنها تعبیه شده است گوشت و قسمت نرم پوست بریده می گردد.

ب) ماشین های زدودن مو: این نوع ماشینها همانند ماشین های جدا کننده غلطکی میباشند و پوست را پس از آهک زنی از بین آنها عبور می دهند و به یاری فشار مو از پوست کنده می گردد.

پ) ماشین های برش: این ماشین ها شامل نوار فولادی که روی در قرقره به فاصله 2 تا 3 متر در حرکت است. پوست از طریق غلطک با تیغه های آن مجاور شده و به اندازه مطلوب بریده می گردد.

ت) ظرف های دباغی: ظرفهای دباغی معمولا بشکه های عظیم می باشند که حول محور افقی حرکت می کنند. در این ظرف ها اعمال دباغی خیس کردن، چرب کردن، رنگ کردن و غیره انجام می گردد.

ماشین های دیگر عبارتند از: ماشین های کشش، صاف کن، آهار و لاک زن، خشک کن، صیقل دهنده، تهیه محلول های مورد احتیاج دباغی و بالاخره ماشین های حمل و نقل، پوست از محل به محل دیگر در داخل کارخانه

چرم مصنوعی چیست؟

امروزه چرم های مصنوعی در بسیاری از موارد به جای چرم های طبیعی مصرف می گردد. به عنوان مثال در کفش بیش از 70 درصد از چرم های مصنوعی درست می گردد. پلاستیک های وینیل نیز به جای چرم های طبیعی در صنعت نقش عمده دارد. از آن جا که ساخت چرم های مصنوعی در اندازه و شکل های مختلف امکان پذیر می باشد، بنابراین ضایعاتی از قبیل تلفات برشی و یا فاسد شدن پوست حیوان که در چرم های طبیعی مشاهده می گردد وجود ندارد.

آخرین پیشرفت در صنعت چرم های مصنوعی ساخت ماده است که تقریبا کلیه خواص چرم های طبیعی را داشته، به علاوه در رنگهای مختلف به صورت صفحه های عظیمی ساخته می گردد. این ماده ورقه ای شکل دارای منافذ بسیار ریزی می باشد که قابلیت تنفس را برای چرم به خصوص در کفش ایجاد می کند.

حدود 60 درصد ضخامت آن را تارهائی از جنس پلی استر تشکیل می دهد. حدود 10 درصد ضخامت آن را رشته های بسیار باریک با سطح مقطع مثلثی و به فرم زنجیره شکل تشکیل داده و روی آن را با لایه نازکی از اورتان سبک که به شکل اسفنجی می باشد می پوشانند، و روکش آن را پلی اتیلن اکریلات تشکیل می دهد.لایه پلی استر با پلیمرهای اورتان یا سولفیدها پوشانیده شده است.

این چرم مصنوعی در رویه کفش ها، پوشاک، جلد سخت کتب و …. مصرف می گردد و دارای قابلیت تنفس، انعطاف، مقاومت در مقابل رطوبت، هوا و سائیدگی می باشد. وزن این چرم مصنوعی سبک بوده و در رنگهای مختلف ساخته می گردد، به طور کلی چرم های مصنوعی به سه روش تهیه می شوند که عبارتند از :

1) آغشته کردن پارچه با نیترو سلولز، پیگمان و اعمال تکمیلی مشابه چرم معمولی انجام می گیرد.

2) اختلاط الیاف مختلف با کائوچو یا مواد پلاستیکی و ورقه نمودن ماده حاصل با ماشین مخصوص.

3) اختلاط پلیمرهای مختلف با هم و افزودن مواد پر کننده.

چرم های مصنوعی به طور مداوم و در اندازه های گوناگون تهیه می گردند، در صورتی که چرم های طبیعی در اندازه های محدود و عملا به طور غیر مداوم تهیه می شوند. قیمت مناسب چرم های مصنوعی در مقایسه با چرم های طبیعی باعث شده است که امروزه در بسیاری از موارد چرم های مصنوعی جای گزین چرم های طبیعی گردند.

محصولات فرعی صنایع چرم سازی چیست؟

مهمترین مواد فرعی صنایع چرم سازی تکه های کوچک پوست و چرم است که از گوشه و کنار آنها قطع شده است. از این ضایعات می توان برای تهیه انواع ژلاتین و سریشم استفاده نمود. از آن جا که این مواد حاوی پروتئین می باشند، می توان از آنها به عنوان منبعی برای تهیه خوراک دام و طیور استفاده نمود. از ضایعات چرم سازی محصولات زیر به دست می آید که عبارتند از :

• گوساله: ژلاتین خوراکی، ژلاتین صنعتی، ژلاتین عکاسی، ژلاتین داروسازی
• گاو و گوسفند: چسب پوست

در اغلب کارخانه ها پشم پوست گوسفند و بز را قبل از فاسد شدن از پوست جدا می کنند، ژلاتین و سریشم را از کلاژن یعنی ماده سفید تخم مرغی پوست، استخوان و بقایای چرم تهیه می کنند. ماکرو مول کلاژن از طریق حرارت دادن با آب ئیدرولیز شده و با از بین رفتن تعدادی از اتصال های پیوندی به مولکولهای کوچک تبدیل می گردد.

محلول 1 درصد ژلاتین که به این ترتیب تهیه می گردد بین 38-39 درجه یک ژل جامد تشکیل می دهد. وزن مولکولی ژلاتین را بین 11000 تا 17000 تخمین می زنند. اگر عمل هیدرولیز را ادامه دهیم مولکولهای کوچک تری به دست می آیند و نسبت درصد جسم بالا می رود. این جسم که دارای مولکول های کوچکتری است به عنوان چسب حیوانی یعنی سریشم مصرف می گردد.

ژلاتین با در نظر دریافت درجه خلوص و نحوه آماده سازی آن مصارف مختلفی دارد، ولی معمولا ژلاتین خوراکی را از استخوان می سازند .ژلاتین بسیار مرغوب در عکاسی مصرف می گردد. امولسیون عکاسی عبارت است از یک تقسیم ظریف و یکنواخت ماده حساس در مقابل نور در یک کلوئید. صنعت عکاسی امروزه با امولسیون هالوژن نقره در ژلاتین کار می کند.

تحت عنوان چسب مواد بسیار زیادی را می شناسیم که هم از مواد طبیعی به دست می آیند و هم به طرق مصنوعی آنها تهیه می کنند.

در چسب های مصنوعی یک صمغ مصنوعی مانند؛ یک پلی استر، پلی وینیل و … را در حلال هائی که زود بخار می شوند مانند آسن حل می کند.

چگونه بهترین چرم را برای جلد کتب در صنعت صحافی انتخاب کنیم؟

شخص صحاف بایستی بتواند نوع و مرغوبیت چرم را معین کند.

الف) نوع چرم: گاوی، گوساله ای، گوسفند، بز و خوک

ب) اندازه های چرم

پ) سالم بودن چرم (سوراخ نداشتن با زدگی پوست چرمی هنگام جدا کردن پوست از گوشت)

ت) نوع دباغی و یکنواختی رنگ چرم

ث) یکنواختی سطح چرم از نظر عاج (تمام درشت، کام؟ ظریف و صاف) چون عاج سطح چرم در هنگام طلاکوبی باعث اشکالاتی خواهد شد.

ج) تمامی سطح چاپ دارای یک ضخامت باشد؛ زیرا در هنگام طلاکوبی اهمیت دارد.

ح) نوع رنگ که با مواد قیری یا مواد پوشانی رنگ شده است.

چ) یکنواخت رنگ شدن چرم که دارای سایه و روشن نباشد و کل سطح آن دارای رنگی یکنواخت باشد.

خ) ثابت بودن رنگ چرم در مقابل آفتاب یا نور زیاد، تغییر رنگ ندهد.

د) مقاوم بودن رنگ چرم با یک پارچه خشک محکم روی چرم کشیده می گردد، اگر رنگ پس نداد چرم خوب است. برای آزمایش بیشتر از پارچه مرطوب که آغشته به بنزین شده باشد می توان استفاده کرد، حتی در این حالت هم چرم نبایستی رنگ پس بدهد.

چگونه باید چرم را تمیز کنیم ؟

از محلول سرکه رقیق شده باید استفاده گردد. بدین ترتیب که ابتداء ابر را آغشته به محلول سرکه رقیق شده کرده و پس از فشار کامل به طوری که فقط ابر از یک رطوبت نسبی برخوردار باشد بر سطح چرم مالیده تا چرم کاملا تمیز گردد، در خصوص جلد کتب چرمی نیز می توان از این روش استفاده کرد.