پارت؛ دستیار هوشمند مالی جامعه - مجله 90 جعبه

شرکت دانش بنیان پارت نزدیک به 7سال است کار خود را شروع نموده و امروز با حدود بیش از 600 نفر نیروی انسانی، عظیم ترین شرکت دانش بنیان بازار سرمایه ایران است و به تازگی به عنوان کارآفرین برتر استان تهران انتخاب شده است. پارت یک کارگزاری و یک صندوق سرمایه گذاری جسورانه داشته و در انجمن های تخصصی مختلف عضویت دارد، اما در آخرین اقدام فناورانه این شرکت دانش بنیان، با تکیه بر هوش مصنوعی، ابزارهایی توسعه پیدا نموده که می تواند به یاری بازار سرمایه و دیگر بازارها بیاید.

ماموریت پارت این است که دستیار هوشمند اقتصادی جامعه باشد و برای نیل به این هدف بیش از 10 سامانه متنوع را طراحی و پیاده سازی نموده است. وظیفه آماده سازی و نگهداری زیرساخت فناورانه سامانه های پارت بر عهده گروه نرم افزاری پارت است؛ سامانه هایی با امنیت بالا که هر روز چند میلیون ورود داده و تراکنش بر بستر آنها انجام می گردد. نرم افزارهای اپن سورس در کنار توسعه و بومی سازی فناوری، معماری نرم افزاری پارت را به شکل یک خط فراوری انبوه نرم افزار درآورده اند.

از سوی دیگر، مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت، هوشمندسازی این سامانه ها را بر عهده دارد. این مرکز، قلب تپنده همه فعالیت های پارت دانش بنیان و ارائه دهنده راهکارهای مختلف هوش مصنوعی است که در اپلیکیشن ها و سامانه های مختلف پارت، اثر آن دیده می گردد. این مرکز، عظیم ترین مجموعه سرمایه انسانی حوزه هوش مصنوعی کشور را شکل داده است. تا به امروز بیش از 120 سرویس هوش مصنوعی با استفاده از فناوری های بینایی ماشین، پردازش زبان طبیعی، پردازش گفتار و داده کاوی توسط این مرکز، آماده سازی و توسعه داده شده است.

با توجه به حجم بالای احتیاجها، مشتری اصلی این سرویس ها، سامانه های داخلی شرکت هستند، اما به مرور این خدمات در اختیار سایر مخاطبان در داخل و خارج کشور قرار خواهد گرفت. به این صورت و با نگاه جامع به کاربردهای متنوع هوش مصنوعی در کشور، دامنه خدمات هوش مصنوعی پارت، از حوزه اقتصادی و بازار سرمایه فراتر خواهد رفت.

در حال حاضر بیش از 400نفر در 2تیم مرکز تحقیقات هوش مصنوعی و گروه نرم افزاری پارت، در حال فعالیت هستند که با توجه به گسترش روزافزون پروژه ها، این تعداد دائما رو به افزایش است.

این 2تیم با برگزاری دوره های آموزشی در کالج پارت و کالج هوش مصنوعی و همچنین حمایت از رویدادها و کنفرانس های معتبر نرم افزاری کشور، به جذب و آموزش نیروهای متخصص می پردازند.

آخرین دستاورد مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت که با حضور دکتر ستاری، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور رونمایی شد، طراحی و پیاده سازی سامانه های فراشناسا، سهاب و هوشیو بود.سهاب بازارچه ای ایمن برای کسب و کارها، استارتاپ ها و برنامه نویسان است که با استفاده از آن می توانند سرویس های مبتنی بر هوش مصنوعی را معرفی و ارائه نمایند و همچنین از APIهای سهاب برای ارتقای محصول نهایی خود استفاده نمایند. هدف سهاب ارائه خدماتی است که موجب تسهیل جهت کسب وکارها می گردد.

شهاب، شبکه هوشمند ابری است که زیرساخت های ابری لازم برای راه اندازی، توسعه و استفاده از سرویس های هوش مصنوعی در حجم انبوه و مبتنی بر ابر را ارائه می دهد. با آماده سازی GPU Farm شهاب، نخستین مرکز ابری هوش مصنوعی کشور شکل می گیرد.

هوشیو پایگاه جامع هوش مصنوعی است که هدف آن انتشار جدیدترین اخبار و کاربردهای نوین هوش مصنوعی، بیان چالش های فنی این حوزه و ارائه مقالات آموزشی است. این مقالات برگرفته از به روزترین و معتبرترین منابع خارجی است که با توجه به احتیاجهای جامعه هوش مصنوعی کشور ترجمه شده و در اختیار مخاطب قرار می گیرند. از آنجا که اثربخش ترین شکل یادگیری، یادگیری پیوسته و مستمر است، هوشیو کوشش می نماید با ارائه مداوم مطالب به علاقه مندان و متخصصان این حوزه در دانش افزایی و آموزش سریع تر آنان یاری کند.

فراشناسا، سامانه احراز هویت غیرحضوری با استفاده از هوش مصنوعی است که کاربردهای فراوانی در احراز هویت امن افراد در بازار سرمایه، بانک ها، آزمون ها و… دارد. با شیوع ویروس کرونا و به تبع آن گسترش فرایندهای آنلاین و غیرحضوری، مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت، به کوشش های خود برای توسعه سرویس های احراز هویت غیرحضوری سرعت بخشید تا جایی که تا به امروز توانسته بیش از 2میلیون متقاضی دریافت کد بورسی را به وسیله این سامانه احراز هویت کند.

گستردگی خدمات پارتِ دانش بنیان

دکتر علی رسولی زاده، مدیرعامل مجموعه پارت در پاسخ به این سوال که کدام یک از فعالیت های پارت، استارتاپی محسوب می شوند، می گوید: طراحی و پیاده سازی و توسعه اپلیکیشن ها و نرم افزارهایی مانند سیگنال، کاپ، ثبت یار و مرآت در حوزه اکوسیستم استارتاپی قرار می گیرند، اما توان تیم های فناوری اطلاعات و هوش مصنوعی در اختیار آنهاست تا دائما خود را به روزرسانی نمایند و احتیاجها را به نحو دقیق تر و سریع تری پاسخ دهند.

یکی از مهم ترین ویژگی هایی که پیش بینی نماینده موفقیت و توسعه یک استارتاپ است، پایگاه کاربران آن است. سامانه سیگنال با 4 میلیون نصب فعال و 2 میلیون نفر احراز هویت و سامانه مرآت با 2.5 میلیون نفر اعتبارسنجی، گام های بلندی برای تحقق مأموریت پارت برداشته اند و سامانه های دیگر نیز با استفاده از همین درس آموخته ها، جهت ارائه خدمت به گروه گسترده ای از مخاطبان را پی می گیرند.

کلان داده و هوش مصنوعی

دکتر محمد حاجی زاده، مدیر مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت می گوید: شرکت دانش بنیان پارت 3حوزه زیرساختی را در کشور شناسایی نموده که به گلوگاه بدل شده اند و طبیعتا تمرکز و سرمایه گذاری روی آنها می تواند به کل سیستم شتاب دهد. یکی از احتیاجهای مهم بازار ایران، کلان داده است. متأسفانه از داده های فارسی، دیتاسِتی وجود ندارد و این گلوگاهی شده که تیم های استارتاپی نتوانند کارهای متنوعی انجام دهند. مشکل دیگر، زیر ساخت نرم افزاری است. در واقع همه شرکت ها توانایی تشکیل تیم هوش مصنوعی را ندارند بنابراین خیلی از همین شرکت ها حتی خبر ندارند که چگونه می توانند کار خود را متحول نموده و رشد ببخشند. این الگویی است که شرکت های عظیمی مانند آمازون و مایکروسافت تحت عنوان خدمات ابری به مشتریان خود ارائه می دهند. سومین مورد، زیرساخت سخت افزاری چنین پردازش هایی است.

حاجی زاده در ادامه درباره برنامه مرکز تحقیقات پارت برای برطرف احتیاجهای هوش مصنوعی بازار ایران می گوید: ما بازارچه ای از سرویس های هوشمند ابری با عنوان سهاب داریم که خدمات هوش مصنوعی را در قالب 4فناوری پردازش زبان طبیعی، پردازش گفتار، داده کاوی و بینایی ماشین دسته بندی نموده است که بخش بینایی ماشین سهاب، دارای 2 قسمت تصویر و ویدئو است . در این بازارچه ما از سرویس های پایه و حداقلی تا سرویس های سطح بالایی که از جنس های تک هستند را در دستور کار خود قرار داده ایم. این بازارچه انواع متنوعی از داده های عددی، متنی، صوتی، تصویری و ویدئویی را تحلیل و پردازش می نماید، مثلا اجزای یک چک را آنالیز می نماید و می تواند از لایه های مختلف آن چک خروجی بدهد. حتی موارد دشوارتری مانند فراتفکیک پذیری را هم می توانیم توسط این سامانه آنالیز کنیم.

حاجی زاده همچنین درباره مشتریان سامانه سهاب می گوید: به جز سامانه های داخلی خود شرکت، مانند مرآت، ثبت یار، سیگنال و احراز هویت، جاهای دیگری مانند بانک رسالت هم از این سرویس های هوش مصنوعی استفاده می نمایند. در حال حاضر این سرویس ها به صورت محدودی به بیرون از شرکت ارائه می شوند زیرا تمرکز بر توسعه تعداد سرویس ها و برطرف احتیاج سامانه های پارت است. اما این سرویس ها، تقاضای زیادی از سوی شهرداری ها، شرکت های فناوری اطلاعات، شرکت های حوزه کشاورزی، زمین شناسی و معدن، توربین های بادی، انتقال نفت و گاز و غیره دارد که به مرور وارد آنها خواهیم شد.

سامانه ها و زیربخش های پارت

سامانه ها و زیربخش های پارت در دو گروه اصلی طبقه بندی می شوند:

حوزه فین تک

1) سیگنال: دسترسی سریع و آسان به اطلاعات سرمایه گذاری و بانکی

سامانه ای با بیش از 3میلیون نصب فعال که پرمخاطب ترین اپلیکیشن بازار سرمایه ای کشور محسوب می گردد و روزانه دست کم 500 هزار کاربر فعال به آن مراجعه و اطلاعات اقتصادی مربوط به سهام، صندوق های سرمایه گذاری اوراق بدهی، طلا، ارز، عرضه های دیجیتال و تسهیلات بانکی را آنالیز می نمایند. همچنین از خردادماه 99 امکان احراز هویت غیرحضوری برای ورود به بورس با استفاده از هوش مصنوعی به سیگنال اضافه شده که تنها در 2ماه بیش از 2میلیون نفر با آن احراز هویت شده اند.

2) مرآت: اعتبارسنجی اشخاص حقیقی

این سامانه کار اعتبارسنجی افراد حقیقی را انجام می دهد. هر شخصی به راحتی می تواند برای آگاهی از میزان خوش حسابی، بدحسابی یا چک های برگشتی طرف مقابل خود به وسیله سامانه اعتبارسنجی مرآت اقدام کند و همان لحظه از نتیجه آگاه گردد. بانک یا یک فروشنده محصولات قسطی هم می تواند با مرآت یک آنالیز همه جانبه و سریع از اعتبار مشتری خود داشته باشد. همه مراحل اعتبار سنجی در این سامانه با استفاده از سایت یا اپلیکیشن مرآت به صورت غیر حضوری و مبتنی بر کلان داده و الگوریتم های هوش مصنوعی انجام می گردد.

3) کاپ: کیف الکترونیکی پارت

کیف الکترونیک پارت، محصولی در حوزه خدمات پرداخت هوشمند است که مدیریت و ساماندهی بیش از 300 هزار پایانه فروشگاهی را بر عهده دارد. تمرکز کاپ بر ارائه خدمات در حوزه پرداخت به خصوص خدمات غیر حضوری شبکه بانکی است که از افتتاح حساب تا احراز هویت و دریافت وام را پوشش می دهد.

4) رسام: رتبه بندی صندوق های سرمایه گذاری

سامانه ای که دسترسی سریع و آسان به صندوق های سرمایه گذاری را فراهم نموده و با رتبه بندی صندوق ها، کار را برای سرمایه گذاری آسان می نماید. سامانه رسام، اطلاعات همه این صندوق ها را به صورت یک جا، به روز، نموداری و با قابلیت مقایسه در اختیار افراد می گذارد.

5) ساچیا

سامانه چینش اقتصادی کشور که وظیفه آن تکمیل پردازش و تحلیل آمار و اطلاعات رسمی کشور در همه زمینه ها ست. علاوه بر امکان استفاده از این داده ها، با استفاده از ابزار های کلان داده می توان به تحلیل های ویژه ای دسترسی پیدا کرد.

6) آموزشگاه هوش اقتصادی: آموزش سواد اقتصادی

آموزشگاه، وظیفه آموزش سواد اقتصادی را بر عهده دارد؛ کاری که با ارائه منابع اقتصادی و آموزش معتبر در حوزه سواد اقتصادی شروع شده است که به زودی تعداد آنها به بیش از 100 جلد می رسد. علاوه بر این، آموزشگاه نماینده بنیاد بانک های اشپارکاسه آلمان برای بازی آموزش کسب وکارهای کوچک در ایران است. با آماده شدن منابع متنوع آموزشی، آموزشگاه به زودی وارد آموزش گسترده سواد اقتصادی به گروه های متنوعی از جامعه می گردد.

حوزه رگ تک

1) سامانه جامع مدیریت ریسک

سامانه ای که با استفاده از مدل های محاسباتی ارزیابی کمّی در حوزه مهندسی اقتصادی و مدیریت ریسک، نرم افزارهای مدیریت ریسک نقدینگی، ریسک اعتباری، ریسک بازار، مدیریت دارایی و بدهی را در اختیار بانک ها قرار داده است.

2) ثبت یار: سامانه مدیریت امور ثبتی مجامع و شرکت ها

سامانه ای جامع در حوزه امور ثبتی و قراردادی که به شرکت های عظیم و کوچک یاری می نماید که راحت و مستقیم خدمات حقوقی خود را دریافت نمایند. فناوری اطلاعات و الگوریتم های هوش مصنوعی به ثبت یار یاری می نمایند از خدماتی همچون پیشنهاد اسم شرکت تا تدوین سیستم های شناسایی ذی نفع واحد را به راحتی انجام دهد.

3) سهاب

نخستین مارکت پلیس حوزه هوش مصنوعی است که به زودی به بازار عرضه می گردد و در آن علاوه بر همه سرویس های هوش مصنوعی مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت، سایر فعالان هوش مصنوعی کشور هم این امکان را پیدا می نمایند که محصولات شان را عرضه نمایند.

4) شهاب: شبکه هوشمند ابری

شهاب، سخت افزار لازم برای ارائه سرویس های هوش مصنوعی در حجم انبوه مبتنی بر ابر را ارائه داده است. با آماده سازی GPU Farm شهاب، نخستین مرکز ابری هوش مصنوعی کشور شکل می گیرد. شبکه هوشمند ابری شامل زیرساخت های پردازشی (IaaS)، پلتفرم مبتنی بر وب (PaaS) و سرویس های مبتنی بر وب (SaaS) است که علاوه بر امنیت، سرعت و انعطاف بالا، قابلیت دسترسی لحظه ای نیز دارد. از آنجا که در توسعه فناوری های هوش مصنوعی، پردازش انواع داده های متنی، عددی، صوتی، تصویری و ویدئویی احتیاج به توان محاسباتی بالایی دارند، شهاب به عنوان اولین مرکز رایانش ابری هوش مصنوعی در کشور، راه توسعه این فناوری را برای کسب و کارها هموار نموده است.