احتمال معامله بزرگ ترامپ و چین، چین بلد است چگونه او را دور بزند - مجله 90 جعبه

با تور چین سفری خاطره انگیز را تجربه کنید.

ترجمه این یادداشت در ادامه آمده است:

با سرانجام دور نخست تبادل نظرها میان چین و آمریکا در پکن، انتظار می رود که دو طرف بصورت موقت از تشدید یک جنگ تجاری تمام عیار خودداری نمایند. با توجه این که حدود پنجاه روز دیگر تا سرانجام موعد آتش بس اعلام شده از سوی ترامپ و شی جینپینگ در ارتباط با تعلیق افزایش تعرفه از 10 درصد به 25 درصد بر روی 200 میلیارد دلار کالای چینی از سوی آمریکا زمان باقی مانده، به احتمال زیادی تبادل نظرهای فعلی میان دو طرف تا همان زمان نیز ادامه خواهد داشت. اما پیش از سرانجام این سر رسید، انتظار می رود که ترامپ پیشاپیش پیروزی خود را در این مرحله از جنگ تجاری اعلام کند تا آتش بس فعلی را برای شش ماه دیگر تمدید نموده و در دوره دوم مسائل پرچالش بیشتری را مورد بحث و آنالیز با چین قرار دهد.

ارزیابی من براساس تحلیل چالش های سیاسی و مالی است که در حال حاضر شی جینپینگ و ترامپ با آن روبرو هستند. این ارزیابی همچنین براساس تبادل نظر با بعضی اعضای کلیدی تیم مذاکراتی ترامپ و شی جینپینگ صورت می گیرد که در سفر اخیر به پکن با آن ها دیدار کردم.

در دیدار اخیرم از پکن، متوجه شدم که اگر بخواهیم چین را خوب بفهمیم، باید آن را بیشتر به عنوان یک شرکت در نظر بگیریم تا یک دولت. هر سال در ماه دسامبر، تیم های مالی دولت اهداف خودشان را برای سال آینده ترسیم می نمایند. درست مثل مدیر شرکت اپل یا آمازون، آن ها ارزیابی می نمایند که جریان های غالب در اقتصاد از جمله رشد مالی، طرح های پرچم دار رشد اقتصاد دنیای و یا مسائل غیرقابل پیش بینی در جنگ تجاری چه چیزهایی هستند. براساس همین ارزیابی ها آن ها درباره چگونگی رسیدن به رشد مالی که به سهامداران شرکت ها قول داده اند، تصمیم گیری می نمایند: مثلا 6.5 درصد نرخ رشد مالی.

در یک نشست محبت آمیز شی جینپینگ، رئیس جمهور چین در ماه دسامبر، او به اعضای کلیدی دولت گفت در شرایط فعلی حفظ رشد مالی در سطح فعلی کمی سخت به نظر می رسد و بهتر است آن ها در خصوص وضعیت محتمل تر و واقعی تری تصمیم گیری نمایند. بعد از آن در جریان جشن چهل سالگی درب های باز چین که 18 دسامبر سال گذشته (کمتر از یک ماه پیش)برگزار گردید، شی به مردم کشورش یا همان سهامداران شرکت چین، گفت که طی چهل سال گذشته کشورش به رهبری حزب حاکم، توانسته هر سال حداقل 10 رشد مالی بدست آورد که رقم واقعا شگفت انگیزی در میان کشورهای دنیا است.

اما سخنرانی شی جینپینگ انتقاد بسیاری تندی هم داشت. آن جا که او خیلی با قاطعیت گفت که کسی نمی تواند ارباب وار چیزی را به مردم چین دیکته کند. برای من این طرز بیان عجیب بود، اما همکاران چینی من شرح دادند که شی کوشش دارد تا با این گونه موضع گیری از بعضی نقدها درون حزبی از او در ارتباط با انعطاف زیاد در برابر آمریکایی ها جلوگیری کند و نشان دهد که همچنان چین بر سرنوشت خودش حاکم است و چیزی را که به نفعش هست انجام می دهد.

سوالی که خیلی وقت ها سیاستمداران چینی از من می پرسند این است که آیا دولت فعلی آمریکا تا کنون توانسته به یک سوال پاسخ بله دهد؟ به تازگی در جلسه ای که منوچین، وزیر خزانه داری امریکا با لیوهه، معاون نخست وزیر چین داشت، توافق شد تا عدم توازن تجاری دو طرف در سال 20019 به میزان 70 میلیارد دلار کاهش یابد. هر دو طرف در حالی میز مذاکره و چانه زنی را ترک کردند که فکر می کردند که آن چه را خواستند انجام داده اند، اما بعد از آن ها دیگر اعضای تیم ترامپ از جمله رابرت لایتیزر، نماینده تجاری و پیتر ناوارو، دستیار کاخ سفید این توافق را دنبال کردند.

لایتیزر رهبری مذاکرات اخیر آمریکا و چین را برعهده داشت. چینی ها هم به دقت مذاکرات اخیر نفتا میان آمریکا، کانادا و مکزیک) و موفقیت آن را که درست چند ماه پیش برگزار گردیده بود، مورد آنالیز قرار دادند. آن ها متوجه شدند که توافق قدیم نفتا با توافق فعلی حداکثر بین 10 تا 15 درصد اختلاف دارد. پس آن ها متوجه شدند که کار سختی برای تبدیل چیزی که ترامپ آن را بدترین معامله تجاری منعقد شده به یک معامله بزرگ می خواند، ندارند و در این شرایط شی جینپینگ هم خیالش راحت خواهد بود که برای مدت ها بدون نگرانی می تواند به بازی خود ادامه دهد. پس چینی ها فهمیده اند با حداکثر 10 تا 15 درصد تغییر در وضعیت تجاری فعلی می توانند دل ترامپ را بدست آورده و او را مسرور نمایند. یک دوست چینی به من یکبار گفت که چینی ها مدت ها قبل از این که کریستف کلمب آمریکا را کشف کند؛ دوروبازی و نیرنگ زنی را بلد بودند.

مذاکره نمایندگان چینی جزئیاتی از تواقق اخیر شی جینپینگ و ترامپ را در خصوص توافق آتش بس اخیر در اجلاس جی 20 اعلام کردند. براساس این توافق قرار شده تا شکاف و اختلاف حجم مبادلات تجاری دو طرف کمتر گردد، موانع غیرتعرفه ای بر کالاهای چینی کمتر گردد، شرکت های آمریکایی سهم بیشتری در بازارهای کلیدی چین بدست آورند و بر سرقت مالکیت معنوی محدودیت های زیادی اعمال گردد. با این حال در مذاکرات اخیر در خصوص موضوعات پرچالش تر و سخت تری مانند سیاست های صنعتی و نقش دولت چین در اقتصاد و بازار سخنی به میان نیامده است.

تیم مذاکراتی چین همچنین به حساسیت بسیار زیاد ترامپ نسبت به بازار سهام امریکا اشاره کردند. چشم انداز جنگ تجاری گسترده شرکت های آمریکایی را که بویژه رشدشان طی چند ماه گذشته به شدت افول نموده، دچار چالش های بیشتری خواهد نمود. رهبران چینی می دانند که وضعیت ترامپ در ادامه کار دولتش چندان مساعد و مناسب نیست و او در حالت مرگ و زندگی در مقابل تنش با رهبران دموکرات کنگره قرار خواهد گرفت. چین همچنین می داند که ترامپ هر آن چه را که ضروری است انجام خواهد داد تا از سقوط بازارهای آمریکا جلوگیری کند. چون این سقوط می تواند به بحران مالی منجر شده و شکست ترامپ را در انتخابات 2020 قطعی کند.

پس قبل از 1 مارس، یعنی سرانجام ضرب الاجل آتش بس در جنگ تجاری، انتظار می رود که ترامپ پیروزی خود را به عنوان دستیابی به یک معامله تجاری بزرگ اعلام کند، معامله ای که به معنای فروش بیشتر یک تریلیون دلار کالاهای آمریکایی به چین است. علاوه بر خرید گاز، نفت و محصولات آمریکایی، انتظار می رود توافق با هدف افزایش سهم شرکت های امریکایی در بانک، صنعت بیمه و بازار باشد. از آن جایی که تولیدنمایندگان آمریکایی در حال حاضر دارای 6 درصد واردات گاز فعلی چین، 3 درصد واردات نفت چین و 14 درصد از واردات محصولات کشاورزی این کشور هستند و در مقابل شرکت های چینی بر 98 درصد بازار بانکی، 95درصد اقتصاد بنگاهی و 91 درصد صنعت بیمه هستند، لذا افزایش جزئی سهم مشارکت شرکت های آمریکایی برای چینی ها کار چندان سختی نیست و فاز دوم مذاکرات به احتمال بیشتری بر مسائل چالش سازتری از جمله مسئله مالکیت معنوی و سیاست های صنعتی دولت همراه خواهد بود.

در صفحه شطرنج ژئوپلیتیک، جنگ تجاری موضوع به نسبت کم اهمیتی است. در واقع شرایط حل و فصل این جنگ تجاری، تاثیری بر جهت رقابت آمیز و توسیدیدوار (توسیدید تاریخ نگار یونان باستان) چین در حال رشد و آمریکای حاکم نخواهد گذاشت. حتی اگر چین همه چیزهایی را که ترامپ در جنگ تجاری فهرست نموده قبول کند، اما همچنان اقتصاد چین با رشد مالی دو برابری نسبت به آمریکا ادامه می یابد. حال نتایج توافق بر روی بازارهای آمریکا یا چشم انداز سیاسی ریاست جمهوری ترامپ چه خواهد بود، خودش موضوع قابل بحث دیگری است.

با وجود این که خیلی ها نصیحت کردند که از پیش بینی کردن پرهیز کنیم، اما در هر صورت من اعلام یک معامله بزرگ توسط ترامپ را در جریان مذاکرات با چین بسیار محتمل می دانم.