آسیای مرکزی و چرخش سیاسی آمریکا؛ تغییر تاکتیک یا ترس از رقیب
به گزارش مجله 90 جعبه، انتظار می رفت سال 2020 در آسیای مرکزی با سفر دوره ای وزیر امور خارجه آمریکا شروع گردد اما در آخرین لحظات سفر وی لغو شد.
با همراهی مجری مستقیم تور عمان از نگین خاورمیانه مسقط و صلاله دیدن کنید و با زیبایی های خاورمیانه و فرهنگ شیخ نشین ها آشنا شوید .
به گزارش خبرنگار خبرنگاران در دوشنبه، انتظار می رفت سال 2020 در آسیای مرکزی با سفر دوره ای مایک پومپئو وزیر امور خارجه ایالات متحده به قزاقستان و ازبکستان شروع گردد اما این سفرها لغو و تنها سفر آلیس ولز معاون دستیار وی در امور آسیای جنوبی و مرکزی به تاجیکستان صورت گرفت.
موضوع اصلی سفر مقامات آمریکایی باید شرایط افغانستان و سیاست آمریکا می بود.
قرار بود در خصوص ترانزیت محموله های نظامی برای نظامیان آمریکایی در افغانستان و امکان استقرار زیرساخت های نظامی آمریکایی در منطقه بحث گردد.
بنابر اطلاعات موجود واشنگتن دنبال ایجاد یک مرکز آموزش دائمی ناتو در خاک ازبکستان و همچنین تبدیل ترمینال بار در منطقه خزری قزاقستان به یک مرکز نظامی نیروهای مسلح آمریکا است.
اما در آخرین لحظه، سفر وزیر امور خارجه آمریکا به دلیل بحران در خاورمیانه لغو و وی به جای رایزنی در خصوص چشم انداز امکانات جدید در آسیای مرکزی با تهدید اخراج تاسیسات نظامی ناتو از عراق و سوریه رو به رو شد.
بعد از تصویب تقاضای مجلس عراق مبنی بر خروج نظامیان خارجی و حملات موشکی ایران، اسپانیا و اسلوونی اقدام به خروج نظامیان خود کردند و لتونی و استونی آماده خروج کامل نیروهای خود از این کشور بعد از دریافت درخواست رسمی بغداد شدند.
آمریکا به نوبه خود 2 پایگاه خود از قلمرو سوریه را خارج کرد و در منطقه شایعاتی در خصوص قصد واشنگتن برای ترک محل استقرار قدیمی خود در کویت منتشر شد.
حتی قرقیزستان به این رویدادها واکنش نشان داد و صحبت هایی در خصوص درستی تصمیم رئیس جمهور وقت این کشور مبنی بر تعطیلی پایگاه آمریکایی در فرودگاه بین المللی ماناس مطرح شدند.
سفر به تاجیکستان
الیس ولز نماینده شناخته شده وزارت امور خارجه آمریکا در منطقه آسیای مرکزی می باشد. به عنوان مثال، تحت رهبری وی آتاجرت اریکتیلری یک سازمان غیر دولتی ضد چینی در منطقه ایجاد شده بود، بنابراین برای حل مشکل مربوط به توجیه شکست های آمریکا در افغانستان وی به تاجیکستان سفر کرد.
ولز در چارچوب سفر 2 روزه خود به تاجیکستان اذعان کرد که تجمع شبه نظامیان داعش در مرز تاجیکستان یک مشکل جدی است، اما وی همچنین ابراز امیدواری کرد که به لطف حملات آمریکا این گروه دیگر توان ایجاد تهدید برای کشورهای همسود را نخواهد داشت.
وی در خصوص قصد آمریکا برای تداوم مبارزه با تروریسم در این کشور و همزمان تخصیص 200 میلیون دلار برای تقویت مرز تاجیکستان و افغانستان، از جمله تحویل وسایل نقلیه و تجیهزات اطلاع داد.
تجزیه و تحلیل اطلاعات در خصوص فرایند مذاکرات در دوشنبه نشان می دهد که واشنگتن به طرز چشمگیری لحن خود را نرم نموده و این بار کوشش می نماید شرکای خود را اذیت نکند.
با توجه به مصاحبه ولز، وی در جریان رایزنی ها با طرف تاجیکی مسائل مربوط به سیاست داخلی، برای مثال مشکل ثبت نام خبرنگاران رادیو آزادی که فعالیت آنها موجب نارضایتی مقامات تاجیک شده بود، را مطرح ننموده است. (اگرچه، در مصاحبه با مطبوعات به این مسائل اشاره نمود)
وی حتی گفت که واشنگتن از تحمیل فرم های انحصاری همکاری خودداری می نماید و در کار تاجیکستان در چارچوب سازمان های منطقه ای مانند سازمان پیمان امنیت جمعی و سازمان همکاری شانگهای دخالت نخواهد کرد.
با توجه به اینکه سفر پومپئو صورت نگرفت می توان گفت که تغییرات ذکر شده بخشی از بازنگری کلی تاکیک های مذاکره آمریکا و نه تصمیم انفرادی ولز است.
دلیل تغییرات
در چارچوب سفر ولز به تاجیکستان آمریکا از مذاکره با دولت های منطقه از موضع قدرت دوری کرد.
دیپلمات های آمریکایی محترمانه تر عمل کردند و از رویکرد تحمل پذیرتری در خصوص پروژه های جایگزین منطقه ای صحبت و کمتر به سیاست های محلی و بیشتر به همکاری های نظامی و فنی توجه شد.
مانورهای تاکتیکی واشنگتن ناشی از ناکامی های گذشته است.
کوشش برای محکم کردن موضع خود در قزاقستان و قرقیزستان با استفاده از سازمان های غیر دولتی و رسانه های زیر کنترل خود، حداقل تا حدودی با شکست روبرو شد.
روابط بیشکک و واشنگتن در سال 2019 میلادی حتی بدتر شد. سال گذشته میلادی توافقنامه همکاری با یوساید (USAID) شروع و با اعتراض شدید وزارت امور خارجه قرقیزستان در خصوص برانگیختن ناآرامی از طرف رسانه های این کشور به انتها رسید.
قرقیزستان همچنین می خواهد کنترل بر سازمان های غیر دولتی غربی در قلمرو خود را تشدید کند که به هیچ وجه طرف آمریکایی از این اقدام راضی نیست.
نگرانی واشنگتن از نقش غالب مسکو در منطقه
با این حال، در گزارش ستاد مرکزی آمریکا در سال 2019 میلادی از توانایی های محدود نظامی این کشور در آسیای مرکزی و نقش غالب مسکو ابراز نگرانی شده است.
پس از خروج نیروهای اصلی ناتو از افغانستان شرایط پایگاه های نظامی آمریکا در بگرام، کابل و هرات پیچیده تر خواهد شد حتی مذاکرات موفقیت آمیز با طالبان تضمین محافظت از این امکانات در برابر جمعیت ضد آمریکایی و گروه های مسلح، نیست.
واشنگتن و آلترناتیوهای منطقه ای
بنابراین واشنگتن به مسیرهای امن هوایی به وسیله آسیای مرکزی و خزر یا در صورت شکست در افغانستان به پایگاه های هوایی جدید در منطقه احتیاج دارد.
بحران در خاورمیانه و تهدید برای حضور نظامی در شرق سوریه یا عراق مسائل را پیچیده تر می نماید زیرا می توانند نفوذ آمریکا در جنوب و جنوب شرقی آسیا را محدود نمایند.
علاوه بر این آنها اهمیت پایگاه های باقی مانده را افزایش می دهند که به نوبه خود برای متحدان وی از جمله ژاپن و عربستان سعودی فرصت درخواست امتیازات مالی در ازای تمدید حضور نظامی را فراهم کند که مخالف با ایدئولوژی خارجی دولت ترامپ است.
وزارت امور خارجه ممکن است انتظار داشته باشد که دیپلمات ها و کارشناسان منطقه آسیای مرکزی درک خوبی از شرایط دشواری که آمریکا دچار شده، نداشته باشند و مانور در آنجا در برابر مناطق دیگر آسان تر و ارزانتر خواهد بود.
البته صحبت در خصوص بازبینی واقعی استراتژی آمریکا و ارزیابی مجدد نقش آن در دنیا شاید اشتباه باشد، اما تغییر تاکتیک های مذاکره واشنگتن، از نظر حل مسائل فعلی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
انتهای پیغام/ح
منبع: خبرگزاری فارس